هفته های بدون گردشگر!

سعید نظری..................................................................

هفته گردشگری در حالی به روزهای آخر خود رسید که کشورما از هفته‏های بدون گردشگر در رنج است و درآمدهای گردشگری، رفته به جوی، باز نمی‏گردد.

اگر چه هفته گردشگری فرصتی برای نگریستن به رشته‏های گردشگری و بررسی راه‏های جذب گردشگر و ارائه خدمات مطلوب به گردشگران است اما صنعت گردشگری در اقتصاد ایران حتی به اندازه واردات سوزن چرخ خیاطی جایگاهی ندارد و عمدتاً به عنوان موضوعی فرهنگی و حتی سیاسی به موضوع گردشگر و گردشگری نگریسته می‏شود.

براساس آخرین آمار صنعت توریسم سالیانه 620 میلیارد دلار گردش مالی را در دنیا رقم می‏زند در حالی که سهم ایران از این درآمد کمتر از یک دهم درصد در سال است. در حالی که سازمان تجارت جهانی (WTO) پیش بینی می‏کند تا سال 2010 یک میلیارد نفر از جمعیت جهان گردشگری کنند اما کشور همسایه یعنی ترکیه در نیمه اول سال جاری میلادی با جذب 11 میلیون و 380 هزار نفر توریست توانست درآمدی معادل 7/6 میلیارد دلار را نصیب اقتصاد خود کند یعنی هر توریست به طور متوسط 590 دلار در ترکیه خرج می‏کند.

اهمیت این موضوع از آن جهت است که بدانیم که هر گردشگر برای کشور ترکیه معادل 10 بشکه نفت درآمد داشته است در حالیکه دولت ترکیه هزینه ای برای استخراج و صدور نفت نداشته است. هم اکنون سهم صنعت گردشگری در تولید ناخالص داخلی منطقه خاورمیانه معادل 2/5 درصد است و تا سال 2014 درآمد گردشگری در منطقه خاورمیانه به 736 میلیارد دلار خواهد رسید و این نشان می‏دهد کشورهایی همچون عربستان، ترکیه، امارات، مصر، لبنان و عراق به عنوان همسایگان ایران تلاش گسترده‏ای را برای جذب توریست آغاز کرده‏اند و البته موفق هم بوده‏اند و در عین حال جمهوری اسلامی ایران همچنان از فقدان سیاست شخصی در حوزه گردشگری رنج می‎برد.

کشور ایران که پتانسیل‏های تاریخی، طبیعی و فکری و زمینه‏های لازم را برای جذب توریست به عنوان یکی از بخش‏های مهم اقتصادی دارد اما متاسفانه ضعف سیاست‏ها و درگیری‏های سیاسی مانع از پذیرش گردشگر به ایران شده است.

به نظر می‏رسد آماری نیز که بعضاً از سوی دستگاه‏های متولی به عنوان رشد صنعت گردشگری اعلام می‏شود چندان با واقعیات موجود همخوانی نداشته باشد.

گردشگری که امروز فرصتی برای نجات اقتصادهای بدون نفت دردنیا به شمار می‏رود. اما در ایران هیچ جایگاهی ندارد و گاهی بهانه می‏کنند که باید زمینه‏های سرمایه گذاری در بخش گردشگری را تکمیل کنیم و بعد منتظر گردشگر بمانیم اما تجربه کشورهای توسعه یافته مثل سوئیس، اتریش و آلمان که بیشترین توریست را در سال 2009 جذب کرده اند. نشان می‏دهد که جذب توریست عامل توسعه است و به خودی خود، رشد زیرساخت‏های گردشگری را به همراه دارد و به اشتغال پایدار در این بخش منجر می‏شود بدون آنکه هزینه‏ای به سرمایه‏های کشور تحمیل کند. بنابراین افتتاح مراکز گردشگری بدون وجود گردشگر، چندان به رونق کشور کمک نمی کند.امروز ایران به فرهنگ‏سازی داخلی و تبلیغات گسترده در بازارهای جهانی برای رونق گردشگری خود نیاز دارد و ادامه تعلل و بی توجهی نسبت به آن حجم غیرقابل جبرانی از درآمدهای کشور را هدر می‏دهد.